Mete Ay, “Beklentinin çok altında bir sezon yaşamaktayız”
Fethiye turizminin önde gelen sivil toplum kuruluşlarından olan Çalış Turizm ve Tanıtma Derneği (Çalış-Der) Başkanı Mete Ay; turizmin son durumu ile ilgili değerlendirmede bulundu.
Gazetemiz muhabirinin sorularını yanıtlayan Çalış-Der Başkanı Mete Ay açıklamasında “Avrupalı şuanda Türkiye’yi pahalı buluyor ve eğer Avrupalı ve Dünya turistine göre pahalı bir ülke imajı çizersek turizmde gelecek tehlikesinin başlayacağını ifade etti…Turizm sezonu değerlendiren Çalış Turizm ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay; turizmciler açısından beklentilerin altında bir sezon yaşandığını ifade etti. Mete Ay açıklamasında “Pandemi döneminden sonra geçtiğimiz sezon yaklaşık 2 yıllık bir kapanmanın ardından yoğun bir sezon geçirmiştik. Çünkü yerli ve yabancı turist olsun tatil yapmak için büyük bir özlem vardı. Özellikle Çalış bölgesi olarak İngiliz ve yabancı akımına uğramıştık. Geçen senenin fiyatlarıyla şu anki fiyatları mukayese edecek olursak, o anda bir Avrupalı için veya bir turist için hem yerli olsun hem de yabancı açısından olsun daha uygun fiyatlar vardı. Sokağa çıktığımızdaki bir yemek, tost ve sandviç yediğimizde veya bir şeyler içtiğimizde karşılaştığımız fiyatlardan bahsediyorum. Geçtiğimiz yıl gerçekten çok keyifli ve güzel bir sezon geçirdik. Fakat bu sezon enflasyon ve yüksek fiyat artışları nedeniyle beklentinin çok altında bir sezon yaşamaktayız.
“GEÇEN SENEKİ PERFORMANSI YAKALAYAMADIK”
Geçen kış Fethiye olarak ciddi bir ekonomik kriz yaşamadık. İlçemize savaş nedeni ile Rus ve Ukraynalı vatandaşlar kalıcı olarak geldi. Kış ayları ve sezon başlangıcına kadar 8 ve 9 ay süren bir yoğunluk yaşadık. Bu yoğunluk otel işletmelerine yansımasa da; Çalış plajındaki kafeler, restoranlar ve esnaflarımız açısından güzel oldu. Fethiye’de dışarıya çıkan, gezen, alışveriş eden ve para harcayan ciddi bir Rus nüfusu vardı. Bu senenin Turizmine gelecek olursak beklentilerimizi çok fazla karşılayamadık. Geçen seneki performansı yakalayamadık. Bunun en önemli sebebi bana göre dışarıda para harcayan yabancı turist sayısının azalması oldu. Aynı zamanda geçtiğimiz yıllarda Mayıs, Haziran aylarında yabancı müşteri sayısı Çalış, Ölüdeniz ve Göcek olsun daha fazlaydı. Bu sezona geldiğimizde özellikle müşterilerimiz sezon başında Mayıs ve Haziran’ın15’inden sonra fiyatlarının yüksekliğinin bir anda farkına vardı. Yabancı ve Avrupalı müşterilerimiz sokağa çıktıklarında karşılaştıkları fiyatların çok ama çok yüksek olduğunu algıladılar. Haliyle şöyle düşünelim Avrupalı kendi ülkesinden çıkıp buraya gelmesi için minimum 300-400 pound civarında bir uçak bileti alması gerekiyor. Bu geçmişte 100-150 pound arasındaki uçak fiyatları turistler için ciddi bir para haliyle Türkiye yerine başka ülkelere yönleniyorlar. Avrupa içinde çok daha ucuza istedikleri yere gidip gelebiliyorlar. Portekiz’e, İspanya’ya, İtalya’ya, Yunanistan’a çok daha ucuz uçak fiyatları ile tatile gidebiliyorlar. Avrupalı şu anda Türkiye’yi çok pahalı buluyor” diye konuştu. Ekonomik kriz, Pandemi ve Ukrayna-Rus Savaşı sadece ülkemizi değil bütün Avrupa’yı etkiledi. İnsanlar en uygun koşullarda tatillerini geçirmeye çalışıyorlar. Yani ulaşım uçak biletlerinin pahalılığı bana göre en önemli bir sorun ve devlet desteği ile buna bir çözüm yolu aramak zorundayız diye düşünüyorum” dedi.
“TATİL İÇİN CİDDİ BİR BÜTÇE AYIRMASI GEREKİYOR”
Açıklamasına devam eden Çalış-Der başkanı Mete Ay “Eskiden bizler 6 ay ya da 4 ay çalışarak bütün kış rahatlıkla oturuyorduk. Tabii ki pahalılık bütün Dünya da var ve geçim şartları eskisi gibi de değil. Şu anda ne çalıştığımızın karşılığını ne alabiliyoruz ne de para kazanabiliyoruz. Büyük hotellerin durumu daha zor diye düşünüyorum. Geçmiş yıllarda beş yıldızlı tesislerin hepsi dahil olmak üzere çalışan bir otelin 1000 müşterisi varsa bunlardan 200 tanesi % 20’si her gün tura giderdi. % 20’lik bir turist grubunun o da ortalama 200 kişinin otelde kalmaması ve acenteyle tura gitmesinin ne avantajı vardır? Diye soracak olursanız; Yemezler, içmezler, tüketim yapmazlar bu hepsi dahil çalışan hotelci için büyük bir avantajdı. Bu seneye baktığımızda tur satışlarının çok yapılmadığını ve bu hotellerde kalan tur alan müşteri sayısının %20’lerden % 5’lere düştüğünü görüyoruz. Hotelden çıkmayan beş yıldızlı hotel müşterisine baktığımızda kalan kitle; otelden çıkmıyor. Demek ki; TL. bazında kendi paralarının değerli olmasına rağmen fiyatlar pahalı geliyor. Daha az para harcamak isteyen bir Avrupalı kitle Türkiye’yi ziyaret ediyor. Geneldeki fiyatlara baktığımızda biz otelciler olarak da zam yaptık tabii ki de fiyatlar döviz kurunun ve enflasyonunda altında kaldı. Bizim yaptığımız zamlar bir restorantın, kafenin, barın ve eğlence merkezinin yaptığı zamların çok çok altında kaldı. Yani müşteri geldiğinde dışarıya çıksa da ki çıkacaktır ve genelde çünkü Çalış bölgesinin %80 ni oda kahvaltı şeklinde çalışır. Yarım pansiyon %20’lerde. Dışarıya çıktığında karnını doyurabilmesi için ciddi bir bütçe ayırması gerekiyor. Tabi Dünya şartları ve koşulları, Ukrayna-Rus savaşı bunu çok etkiledi. Gelen yerli müşterilere baktığımda şöyle söyleyeyim. 2-3 günlük müşteriler geliyor. Bu ne demek? Yerli müşterilerde 5-6-7 gün para ayırıp da bir tatile gelemiyor. Bu ne yapıyor, şimdi tamam onlara üzülüyoruz ama bizi de çok yoruyor. Karsız yorucu bir sezon geçti” şeklinde konuştu. Açıklamasına devam eden Mete Ay “Eylül ayına bakacak olursak onu da söylemem gerekir. Temmuz’un başından, Eylülün başına kadar Avrupa da yaşayan Türk vatandaşlarımız, yerli vatandaşlarımız ve az sayıda yabancı ziyaretçilerimizle ciddi bir kalabalığımız oldu . Eylülün başından itibaren bölgemizde İngiliz müşteri sayısı çok arttı. Tümüyle yabancı müşteriye kaldık. Genelde biliyorsunuz yıllar boyu İngilizlere imkânlarını sunan bir bölgeyiz ve İngilizlerden para kazanan bir turizm şehriyiz. Şuanda baktığınız müşterilerin çoğunluğu daha önce buraya gelmiş ve burayı seven bir kesim. Tek amacımız umut ediyorum mevsimlerde iyi giderse; Ekim ayı sonuna kadar yabancı müşteriyi arttırabiliriz ve sezonu biraz daha fazla uzatabiliriz. Yoksa Ekim başında Ekim’in ilk haftasıyla beraber ciddi bir azalmaya geçecek bölgedeki turist sayısı azalacak” dedi.
“ESKİDEN GELMEYEN FETHİYELİ ARTIK ÇALIŞ’I ZİYARET EDİYOR”
“Biliyorsunuz bundan 2 yıl evvel Çalış Plajı’nı yaparken esnaflarımız ve bizler de başta olmak üzere ciddi bir tepki vardı. Bizler net olarak bu projeye inandık ve sarıldık” diye konuşan Çalış Turizm ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay “Biz Çalış Turizm Derneği olarak özellikle gerek yerel yönetimler, belediyeler gerekse kamu devlet, hükümet ayağıyla tek amacımız sorunlarımızı ve problemlerimizi doğru ulaştırmak ve beraber Fethiye için çalışmak, sağ olsun başkanımız Alim Karaca bizleri bölgemizi ve Fethiye’mizi çok düşündüğümüzü samimiyetimizi çok iyi anladı. Bölgenin sorunları ve yapılması gerekenleriyle ilgili ona gittiğimizde bizlere hep çözüm üretti. Biliyorsunuz bundan 2 yıl evvel Çalış Plajı’nı yaparken esnafta başta olmak üzere, ciddi bir tepki vardı. Bizler net olarak bu projeye inandık ve sarıldık. Sağ olsun bizim uyarışlarımıza da dikkat ettiler. En başta Alim Başkan’ım Belediye çalışanlarımız, mühendislerimiz, mimarlarımız, müdürlerimiz keyifle ziyaret edilen bir Çalış oluşturdular.Bunun en önemli kanıtı Pandemi sonrası Cumartesi, Pazar günleri; Çalış’ ta etkinlikler yapıldı, sokak partileri yapıldı ve ciddi kalabalık yakalanmış bölgenin farkındalığının arttığını gördük. Buna artı olarak Oto parkların ücretli olmaması girişte ve çıkışta bir sorun yaşanmaması şehrin içinde düz ayak olması esnafının makul fiyatlarla müşterilerine değer vermesi Çalış’a ilgiyi çok arttırdı ve Fethiyeli Çalış’a sahiplendi. Çalış bölgemiz güzel kaliteli kafelerimiz ve restaurantlarımızla gelecek vaat eden güzel bir tatil beldesi olma yolunda hızla ilerliyor. Hatta Ölüdeniz’de çok sevdiğimiz değerli kardeşlerimizde burada 2. İşletmelerini de açtılar. Bunlar Çalış açısından umut verici ve güzel konular. Geleceğin iyi olacağını düşünüyorum.
“ÇALIŞ’IN EN ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ ULAŞIM ÇOK RAHAT”
Çalış’ın en önemli özelliği ulaşım çok rahat. Yani istediğiniz zaman tekneyle bile Çalış Kanal Kooperatif tekneleriyle Fethiye’ye gidip Fethiye’den geri gelebiliyorsunuz. Her 10 dakikada bir dolmuş geçer, havaalanına ulaşım çok rahat. Şuanda yolları da yapılıyor Döner Kavşaklara sağ olsun akıllı kavşak yapıyor belediyemiz. Yani bu ciddi bir proje özellikle sıcak asfalt çok iyi.Turistik bir yerde sıcak asfalt olmazsa, asfaltlan çıkan ses çok yorar. Turizmcileri de yorar, halkı da yorar, burada yaşayanları da yorar ve geçenlerde bundan 2.5 ay evvel bir toplantıda özellikle çok eskiyen bir köprümüz vardı. Alim Başkanımız burada ciddi bir sorunumuz var turistler düşmeye başladı rica ediyorum hemen yapalım paylaşımımızdan 15 gün sonra , yol kapanmadan geçişler engellenmeden köprümüz bitti .Çalış a yakışan bir köprümüz var artık. Yani Çalış konusunda umutluyum. Ancak Turizmde özellikle Turizm emekçilerinden çok ama çok dikkatli olması gerekiyor, kiracılarımızın çok dikkatli olması gerekiyor, macera aramamaları gerekiyor. Çünkü hiçbir şey bundan 10 yıl evvelki gibi değil. Zaten hiç bir şey geçmişteki gibi de olmayacak. Fethiye’mizin kıymetini bilerek doğal değerlerimizi koruyarak Fethiye’mizi ziyaret edenlerin tekrar Fethiye ye gelmesi için güler yüzlü ,dürüst ,müşteri memnuniyeti odaklı turizm yapmamız gerekiyor. Amacımız çocuklarımız ve evlatlarımız için geleceğimizi kurtaralım.En büyük sorumluluğumuzun bu olduğunu düşünüyorum” dedi. (Haber/Foto-Gökhan Ayyıldız)